Microfinanciering lijkt een geweldige oplossing tegen armoede. De theorie is veelbelovend en ook een hoop goede doelen dansen enthousiast mee in de polonaise van microfinanciering.
Maar heeft het ook effect?
Volgens onderzoek is het antwoord NEE.
In dit artikel vind je de drie belangrijkste redenen hiervoor.
Maar voordat we beginnen, gaan we eerst even snel kijken hoe microkrediet ook alweer werkte, en waarom het zo’n wondermiddel lijkt.
Wat Is Microfinanciering Ook Alweer?
Microfinanciering is het verschaffen van financiële diensten aan armen die daar voorheen geen toegang tot hadden.
Microkrediet is het bekendste voorbeeld hiervan: Mensen vragen een kleine lening aan om zelf een onderneming op te zetten. Zo kunnen vrouwen bijvoorbeeld een naaimachine aanschaffen. Met de winst die ze maken met het repareren van kleding betalen ze de lening terug.
Microkrediet is hip in de wereld van ontwikkelingshulp. Zo kreeg de bedenker van microkrediet, Muhhamad Yunus, in 2006 zelfs de Nobelprijs voor vrede.
Maar waarom is het eigenlijk zo populair?
Hoe Microfinanciering De Wereld Blij Maakte (Met Een Dode Mus)
Zo’n 3 miljard mensen hebben geen toegang tot gewone banken.
Dat heeft verschillende oorzaken:
- Ze hebben geen onderpand ter beschikking. De bank heeft dit nodig. Wordt de lening immers niet terugbetaald? Dan wilt de bank ergens beslag op kunnen leggen.
- Ze wonen in afgelegen gebieden. Dit zorgt voor hoge transactiekosten.
- Ze hebben geen bewijs van kredietwaardigheid.
Microkrediet lijkt deze problemen op te lossen. Dus het idee is veelbelovend.
Daarnaast is er nog een reden waarom veel goede doelen lovend over microkrediet spreken. Het sluit namelijk aan op een duidelijke trend.
Welke trend?
Nou, dat direct geld geven ouderwets is. Ontwikkeling moet gebeuren op basis van gelijkwaardigheid. Arme mensen kunnen best op eigen kracht uit armoede ontsnappen, ze hebben alleen een kleine kans nodig.
(Deze trend is gevaarlijk, want onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat direct geld geven aan arme mensen juist enorm effectief is)
Maar goed, toch laten onderzoek zoals deze, deze en deze zien dat microfinanciering niet werkt.
Laten we kijken waarom…
#1: De Lening Wordt Niet Altijd Gebruikt Als Investering
Waar gaat het geleende geld heen?
Voor een groot deel naar niet-duurzame goederen. Denk aan voedsel, medicijnen of spullen voor het huishouden.
Dat is ook begrijpelijk. Geld investeren is moeilijk. Al helemaal wanneer je elke dag honger of zieke kinderen hebt. De keuze voor voedsel is dan snel gemaakt.
Maar het probleem is dat je dan met een schuld achter blijft. Microkrediet zorgt zo bij veel mensen voor een juist slechtere situatie.
Maar als mensen het geld wel duurzaam investeren? Komt het dan allemaal goed? Nee, ook dan gaat het weleens mis…
#2: Niet Elke Onderneming slaagt
Wordt in Nederland elke lening terugbetaald?
Nee, ook hier gaan ondernemers weleens failliet. Hadden ze voor hun onderneming geld geleend? Dan hebben ze een schuld en moeten ze die terugbetalen.
In ontwikkelingslanden is dat niet anders.
Niet elke onderneming slaagt en zo blijven veel mensen met een schuld achter. In een ontwikkelingsland is het alleen net even ietsje erger wanneer je failliet gaat. Een goed sociaal vangnet ontbreekt immers in veel armere landen.
Het zal je waarschijnlijk niet verbazen, maar de kans is ook groter dat ondernemingen in ontwikkelingslanden failliet gaan…
#3: Catstrofe, Ziektes En Geweld
Het leven van een ondernemer in een notendop:
Veel stress, veel uren en weinig zekerheid.
Onderneem je ook nog eens in een van de meest arme landen ter wereld?
Tel dan mee dat je ook gevoelig bent voor aardbevingen, tsunami’s, burgeroorlogen en dodelijke ziektes.
Dat is namelijk de situatie van veel ondernemers in ontwikkelingslanden. Ze leven op plekken met veel meer externe variabelen. Aan deze variabelen kunnen ze niks doen, maar ze kunnen er wel in één klap failliet door raken.
Dit zorgt ervoor dat een hoop mensen hun microlening nooit kunnen terugbetalen.
Kortom, microkrediet zal hoogstwaarschijnlijk niet de oplossing zijn voor wereldwijde armoede. Maar wellicht zijn er alternatieven?
Gaan Microsparen- En Verzekeringen De Armoede Dan Wel De Wereld Uithelpen?
Microkrediet is niet de enige “micro-dienst”.
Na de hype van microkrediet volgden al snel programma’s die arme mensen hielpen met sparen of verzekeringen.
Zijn deze dan wel effectief?
Onderzoek naar het effect hiervan is nog schaars.
Onderzoeken laten zien dat ze waarschijnlijk licht effectief zijn.
Is dat dus reden om toch te mogen juichen?
Dat ligt eraan. Zoals eerder benoemd is het bewijs schaars. Bovendien zijn er genoeg programma’s waarvan wél sterk bewezen is dat ze enorm effectief zijn. Het verschaffen van malarianetten, het ontwormen van kinderen of zoals eerder genoemd het direct geven van geld.
Het is verstandiger om daar in te investeren.
Benieuwd welke goede doelen deze bewezen effectieve programma’s toepassen? Lees dan dit artikel van onze 7 favoriete goede doelen.